مردم شهرنشين بايد مراقب بيماري كبد چرب باشند

پژوهشگران دانشگاه مينه سوتا معتقدند، چربي زياد به كبد آسيب مي رساند.

مصرف بعضي از مواد غذايي طبيعي، فعاليت كبد را در حد مطلوب حفظ مي كند. داشتن يك كبد سالم باعث مي شود انرژي بيشتر و حال بهتري داشته باشيم. ولي كبد ي كه بيمار است و به درستي كار نمي كند، باعث احساس خستگي، سردرد، اشكال در تنفس، حساسيت و عدم تحمل بعضي مواد غذايي، مشكلات پوستي و افزايش وزن مي شود.گفته مي‌شود در جوامع اروپايي از جمله فرانسه 90 تا 100 درصد افرادي كه در مصرف الكل افراط مي‌كنند،‌ دچار بيماري كبد چرب الكلي مي‌شوند. اين نوع كبد چرب مي‌تواند پس از مصرف مقادير معمول يا زياد الكل در درازمدت اتفاق بيفتد، يا پس از يك دوره كوتاه نوشيدن افراطي بروز كند.ژنتيك به دو صورت در ابتلا به اين بيماري نقش دارد. گاه ممكن است تحت تاثير مقدار الكل مصرفي و احتمال الكليسم پيشرفته قرار بگيرد و گاه بر سطح آنزيم‌هاي كبد كه در تجزيه الكل دخالت دارند، موثر است.از عوامل ديگري كه بر احتمال ايجاد كبد چرب الكلي در اين جوامع تاثيرگذار است، مي‌توان به بيماري هپاتيت C (كه گاه به التهاب كبد منجر مي‌شود)‌، رسوب يا بار بيش از حد آهن، چاقي و رژيم غذايي اشاره كرد.اما علت ايجاد كبد چرب غيرالكلي نامشخص است. اين بيماري بيشتر در افراد ميانسال كه اضافه وزن دارند، ديده مي‌شود. اين افراد اغلب كلسترول يا تري‌گليسيريد بالا و ديابت يا پيش ديابت (مقاومت به انسولين)‌ نيز دارند.عوامل ديگري كه ممكن است در ايجاد كبد چرب غيرالكلي نقش داشته باشند عبارتند از فشار اكسيداتيو كه به آسيب سلول‌هاي كبدي منجر مي‌شود، آزادشدن پروتئين‌هاي تحريك‌كننده چربي يا سلول‌هاي ديگر و مرگ سلول‌هاي كبدي.همچنين ساير علل بيماري شامل مصرف داروهايي مانند پردنيزون، آميودارون، داروهاي غيراستروئيدي ضد التهاب، هپاتيت B مزمن، بيماري خودايمني يا وراثتي كبدي و بيماري ويلسون (آسيب كبدي ناشي از تجمع مس در كبد)‌، كاهش وزن سريع و سوءتغذيه است.به گفته متخصصان، در بيماري كبد چرب الكلي پس از مدت‌ها مصرف زياد الكل، علائم بدتر مي‌شود و در كبد چرب غيرالكلي مي‌تواند متوقف، برعكس يا وخيم‌تر شودبررسي‌هاي اخير نشان داده است، افزايش رشد باكتري‌ها در روده كوچك و ساير تغييرات در روده نيز با بيماري كبد چرب مرتبط است.فرم حادتر اين بيماري كه باعث التهاب و زخم در كبد مي‌شود، استئاتو هپاتيت (NASH) ناميده مي‌شود كه يكي از علل ايجاد سيروز است و مي‌تواند به تدريج به نارسايي كبدي، سرطان كبد و مرگ بينجامد.نوع ديگر بيماري كبد چرب، مربوط به دوران بارداري است، به طوري كه چربي در طول بارداري در كبد مادر ساخته مي‌شود و مادر و جنين را در معرض خطر جدي قرار مي‌دهد و نيز به نارسايي كبد، كليه و عفونت حادي يا خونريزي منجر مي‌شود. علت ايجاد اين بيماري مشخص نيست،‌ اما ممكن است هورمون‌ها در ايجاد ‌آن نقش داشته باشند.

چربي موجود در غذاها يكي از دلايل بيماري كبد چرب غيرالكلي محسوب مي شود.

سير حاوي آليسين (يك نوع آنتي اكسيدان) است كه يك تركيب سولفوردار است و براي سم زدايي بهتر و موثرتر كبد لازم است. سير به كبد كمك مي كند تا بدن را از آلودگي جيوه، بعضي مواد افزودني موجود در غذاها و هورمون استروژن پاك كند.هنگامي كه تشخيص بيماري مورد تائيد قرار گرفت، نوزاد بايد هر چه سريع‌تر به دنيا آورده شود. در اين شرايط كبد در عرض چند هفته به حالت طبيعي برمي‌گردد.بيماري كبد چرب اغلب خاموش است و در‌ آغاز هيچ علامتي ندارد، اما اگر بيماري پيشرفت كند ـ كه معمولا چند سال يا حتي چند دهه طول مي‌كشد ـ علائمي مانند ضعف، از دست دادن اشتها، تهوع، گيجي، اختلال در قدرت تشخيص يا مشكل تمركز، بزرگ شدن كبد، ناهمگوني و تيره شدن پوست معمولا در ناحيه گردن يا زيربغل بروز مي‌كند.به گفته متخصصان، در بيماري كبد چرب الكلي پس از مدت‌ها مصرف زياد الكل، علائم بدتر مي‌شود و در كبد چرب غيرالكلي مي‌تواند متوقف، برعكس يا وخيم‌تر شود.در اين ميان اگر سيروز ايجاد شود، كبد از كار مي‌افتد و علائمي مانند احتباس مايعات، تحليل عضلاني، خونريزي داخلي، زرد شدن چشم‌ها و پوست، قرمزي كف دست‌ها، سفيد شدن ناخن‌ها،‌ نازك شدن موها و از دست دادن موي بدن بروز مي‌كند.كاهش وزن، كليد رهايي از كبد چرب.اين بيماري اغلب با انجام آزمايش‌هاي دوره‌اي مشخص مي‌شود. پزشك ممكن است متوجه بزرگ‌شدن كبد شود يا علائم كبد چرب را در آزمايش خون ببيند.در آزمايش خون، سطح آنزيم‌هاي خاص كبدي آلانين بالا مي‌رود.كاهش وزن (در صورت بالا بودن آن)‌ و اصلاح افزايش سطح كلسترول، تري‌گليسيريد و قند خون مي‌تواند در درمان بيماري كبد چرب موثر واقع شود متاسفانه هيچ‌گونه تست بيوشيميايي يا روش تصويربرداري افتراقي براي تشخيص كبد چرب ساده از غيرالكلي وجود ندارد.اكثر مولفه‌هاي آزمايش‌هاي بيوشيميايي غيرطبيعي‌ از جمله بالا رفتن كلسترول LDL (كلسترول بد)‌، تري‌گليسيريد و قند خون و نيز كاهش HDL (كلسترول خوب) با مقاومت به انسولين مرتبط است.يك سونوگرافي دقيق از كبد مي‌تواند به شناسايي انواع كبدهاي چرب كمك كند. البته حساسيت سونوگرافي با افزايش چربي شكمي كاهش مي‌يابد.در اين ميان، سي‌تي‌اسكن نيز مي‌تواند كبد چرب را شناسايي و حتي درجه رسوخ چربي را تعيين كند. البته رسوب آهن در كبد ممكن است‌ مانع كارايي اين روش شود.در حال حاضر، ام‌آرآي بهترين آزمايش تصويربرداري براي كبد چرب، شناخته شده است.در ضمن انجام بيوپسي (نمونه برداري) از كبد مي‌تواند روش تشخيصي مطمئني براي بيماري باشد و شدت آن را تعيين كند.

وجود چربي در كبد هر انساني طبيعي است اما اگر كبدي داراي 5 تا 10 درصد چربي باشد كبد چرب ناميده مي شود.

آب ليمو ترش تازه را در يك ليوان آب داغ بريزيد و اول صبح بطور ناشتا بنوشيد(البته اگر ناراحتي معده نداريد). اين كار باعث مي شود كبد پاك شود و عمل سم زدايي و تصفيه آن افزايش يابد.همچنين توليد صفرا را تحريك مي كند، معده و روده را پاك مي كند و حركات روده اي را افزايش مي دهد.درباره درمان كبد چرب بايد گفت تا كنون درمان منفرد و موثري براي اين بيماري يافت نشده است، اگر چه نظر كلي نشان مي‌دهد كاهش وزن (در صورت بالا بودن آن)‌ و اصلاح افزايش سطح كلسترول، تري‌گليسيريد و قند خون مي‌تواند موثر واقع شود.بررسي سوابق نشان مي‌دهد سطح بالاي ترانس آميناز در اشخاص چاق، با افزايش وزن باعث افزايش بيشتر آنزيم‌هاي كبد مي‌شود. در مقابل 10 درصد كاهش وزن منجر به كاهش قابل توجه آنزيم‌ها و حتي ترانس آميناز نرمال در برخي بيماران و پسرفت نشانه‌هاي بيماري مي‌شود.در مورد ارتباط استفاده از عوامل پايين‌‌آورنده قند يا چربي خون در درمان كبد چرب، اطلاعات زيادي وجود ندارد.در بررسي‌ داروهايي كه اثرات انسولين را افزايش مي‌دهند نيز كاهش قابل توجه در آنزيم‌هاي كبدي، كاهش التهاب و اثرات سوء كبدي ديده شده است.داروهايي كه براي درمان ديابت استفاده مي‌شوند از جمله ويتامين E، سلنيم، تباين، متفورمين، روزيگليتازون و پيوگليتازون مي‌توانند در اين ارتباط موثر واقع شوند.بررسي‌ها نشان مي‌دهد آنتي‌اكسيدان‌ها نيز مي‌توانند در برابر كبد چرب، نقش محافظتي داشته باشند.گفتني است چنانچه سيروز حاد كبد اتفاق بيفتد، پيوند كبد ضرورت دارد. به اين صورت كه كبد آسيب‌ديده با جراحي برداشته شده و كبد سالم جايگزين آن مي‌شوداز طرفي به علت نقش باكتري‌ها در ايجاد بيماري كبد چرب، درمان با پروبيوتيك‌ها كه حاوي باكتري‌ها يا مخمرهاي مفيد هستند، مي‌تواند موثر باشد.در اين ميان، نقش داروهاي پايين‌‌آورنده چربي خون را مانند استاتين و نيز داروهايي مانند پنتوكسي فيلين ـ‌كه جريان خون را بهبود مي‌بخشند ـ نيز نبايد ناديده گرفت.بر اساس مطالعاتي مشخص شده كه ميوه هاي زير بيشترين مقدار آنتي اكسيدان ها را دارند كه به ترتيب غناي آنتي اكسيداني عبارتند از:آلو- كشمش– زغال اخته– شاتوت– توت فرنگي– تمشك- پرتقال– گريپ فورت سرخ- طالبي- سيب و گلابي.در طي فرآيند سم زدايي يا تصفيه كبد ، تعداد زيادي راديكال آزاد توليد مي شود كه براي سلامت كبد مضر هستند. آنتي اكسيدان ها از كبد در برابر آسيب راديكال هاي آزاد، محافظت مي كنند.

مردم شهرنشين بايد مراقب بيماري كبد چرب باشند