خواص و فوايد شكر تيغال

بدنيست بدانيد كه شِكَرتيغال (Echinops) سرده‌اي از گياهان چندساله‌است.لازم به ذكر است كه  نام‌هاي ديگر آن در قديم شكرتيار، خارشكر و تيغ قندك بوده‌است. البته شكر تيغال كه براحتي در آب حل مي‌شود داراي ۲۳ درصد قند ترهالوز، طعمي شيرين و لعاب‌دار است و بعنوان لينت‌بخش و برطرف‌كننده سرفه و نيز پائين آورنده تب مصرف مي‌گرددو نافع است .

جالب است بدانيد كه گياهان اين سرده را خارشكرها و قندرونك‌ها هم ناميده‌اند.در واقع اين سرده در ايران ۵۴ گونه گياه علفي چندسالهٔ خاردار دارد كه اغلب انحصاري ايران‌اند.در واقع شكرتيغال گياهي است خاردار بشكل خارخسك كه گل‌هايش به‌ صورت گلوله‌اي خاردار و آبي‌رنگ در انتهاي ساقه قرار دارند. گفتني است كه اين گياه در سراسر بر قديم مي‌رويد. بر روي برگ‌ها و ساقه ٔ اين گياه حشره‌اي از راسته ٔ قاب‌بالان بنام خزوكك براي نگهداري تخم‌ها و نوزاد خود پيله‌اي مي‌تند به اندازه يك فندق كه سفيدرنگ مي باشد.نوزاد پس از آن‌كه به حشره بالغ تبدل شد پيله را سوراخ مي‌كند و از آن خارج مي گردد.

جالب است بدانيد كه جنس پيله ٔ اين حشره كه از ترشحات گياه شكرتيغال ساخته شده تركيبي از مواد سلولزي و نشاسته و مواد ازته و به‌مقدار زياد (در حدود ۲۵ درصد) قند مخصوصي بنام ترهالوز است. در واقع در پزشكي قديم از اين پيله كه بنام شكرتيغال يا گل تيغال مينامند بعنوان ملين و متعادل كنندهٔ دستگاه گوارش استفاده مي‌كردند.واقعيت اين است كه در بازار منظور از شكرتيغال همين گل تيغال پيله ٔ خزوكك است و خودگياه را بنام تيغال مينامند و گفته مي شود.

در ضمن شكر تيغال از نظر طبيعت طبق نظر حكماي طب سنتي از نظر حرارت و برودت معتدل و رطوبت آن كمي بيشتر و با كمي لزجي مي باشد. اين ماده از زمان ابوعلي سينا شناخته شده بود و براي سرفه و دستگاه تنفس به عنوان داروي خيلي نافع  و مفيد تجويز مي شده است. البته كه ملين سينه است و خشونت سينه را برطرف مي كند. حدث اخلاط و سوزش مري را تسكين مي بخشد و براي سرفه و صاف كردن صدا و برطرف كردن خشكي گلو و معده نافع  و مفيداست. زياده روي در خوردن آن به هم خوردگي حال و آشفتگي ايجاد مي كند. از اين نظر بايد با شكر و ترنجبين خورده شود. مقدار خوراك آن تا 20 گرم مي باشد.

بدنيست بدانيد كه دكتر شليمر در يادداشتهايش مي نويسد با  اينكه شكر تيغال شيريني ندارد و طعمي نشاسته اي دارد، مع هذا يكي از موثرترين و مفيدترين داروهاي سينه است و بويژه براي تسكين سرفه هاي شديد و سركش كه ناشي از تحريك برونشها باشد، آرامش بخش مي باشد.

منبع :ويكي پديا

منبع : عطاري شفا

شكر تيغال